بایگانی برچسب برای: تزریق کلر در آب

سیستم آب شیرین کن

تصفیه آب صنعتی یا آب شیرین کن، یک روش نوین در تصفیه آب می باشد که از فرآیند اسمز معکوس RO، جهت تصفیه آب استفاده می شود.

دستگاه تصفیه آب صنعتی دستگاهی است که قابلیت تبدیل آب شور به آب شیرین را دارد. دستگاه های آب شیرین کن در مدل های آب شیرین کن خانگی، آب شیرین کن نیمه صنعتی و صنعتی عرضه می گردد.

امروزه کیفیت آب مصرفی در صنایع بسیار حائز اهمیت می باشد و تمامی صنایع به دنبال استفاده از آب سبک و با املاح پایین می باشند. استفاده از آب با میزان املاح و سختی بالا بر کیفیت محصولات تولیدی تاثیر مستقیم دارد، بنابرین جهت دسترسی به آب با کیفیت بایستی از دستگاه تصفیه آب صنعتی یا آب شیرین کن استفاده نمود.

از دستگاه تصفیه آب صنعتی می توان در صنایع مختلف از جمله تولید آب آشامیدنی، صنایع فولاد، صنایع داروسازی، صنایع غذایی، صنعت پروش ماهی،صنعت پروش طیور (مرغداری)، صنعت کشاورزی، صنایع خودروسازی و … استفاده می شود.

 

اجزای دستگاه تصفیه آب صنعتی RO


آب شیرین کن  یک دستگاه تصفیه آب از اجزای مختلفی تشکیل شده است، ولی می‌توان این تجهیزات را به چند دسته تقسیم کرد. با فرض اینکه سیستم تصفیه آب ما مبتنی بر فرآیند اسمز معکوس RO باشد می‌توان آنها را به دو دسته پیش تصفیه و تصفیه اصلی تقسیم بندی کرد. هر کدام از این بخش ها شامل اجزا و تجهیزاتی است که برای عملکرد درست سیستم لازم است.

 

 1.پمپ تصفیه آب صنعتی RO

آب شیرین کن پمپ یکی از اجزای اصلی دستگاه تصفیه آب صنعتی است، که نیرو محرکه لازم برای عملکرد درست فرایند اسمز معکوس را تامین می‌کند. برای این منظور از پمپ‌های سانتریفیوژ طبقاتی استفاده می‌شود، که به این پمپ ها در اصطلاح “پمپ فشار بالا” نیز گفته می‌شود. ظرفیت و اندازه این پمپ وظیفه طراح سیستم RO است و بر اساس فشار عملیاتی و دبی مورد نیاز تعیین می‌شود. پمپ فشار بالای یک سیستم تصفیه آب RO معمولا از جنس فولاد ضد زنگ می‌باشد. نکته مهم در انتخاب پمپ این است که در فشار و فلوی مورد نظر راندمان بالایی داشته باشد، که دقت به این موضوع باعث کاهش هزینه‌ برق مصرفی آن می‌شود.آب شیرین کن

 

 

پمپ تصفیه آب صنعتی RO. پمپ یکی از اجزای اصلی دستگاه تصفیه آب صنعتی است

 

 

2. پرشروسل

پرشر وسل  Perssure Vessel یا محفظه تحت فشار لوله ای از جنس FRP جهت جایگذاری ممبران های آب شیرین کن اسمزمعکوس RO می باشد.

تفاوت پرشر وسل ها در جنس پوسته، محدوده عملکرد فشار، اندازه و محل قرارگیری پورت های ورودی و خروجی می باشد.

در صنعت آب و فاضلاب پرشر وسل با نام هایی همچون: محفظه تحت فشار، پرشر وسل ممبران، محفظه تحت فشار ممبران، پرشر وسل آب شیرین کن، هوزینگ ممبران شناخته شده می باشد.آب شیرین کن

در زمان انتخاب پرشر وسل تحت فشار، نسبت فشار پرشروسل انتخاب شده می بایست از فشار طراحی بیشتر باشد.آب شیرین کن

 

 

پرشروسل یا همان پوسته ممبران یا هوزینگ ممبران (Membrane Housing)، محفظه ای است از جنس فایبر گلاس یا استیل که وظیفه آن نگهداری از ممبران (ممبرین) دستگاه تصفیه آب RO می باشد.

 

انواع پرشر وسل موجود بر اساس سایز:

      8 اینچ و 4 اینچ

 

انواع پرشر وسل موجود بر اساس جنس بدنه:

پرشروسل FRP –پرشر وسل استیل

 

3. فیلتر ممبران RO

فیلتر ممبران از چندین لایه نازک یا ورقه های فیلم که به هم فشرده شده اند و به صورت مارپیچ دور یک لوله پلاستیکی پیچانده شده اند، تشکیل شده است. مواد تشکیل دهنده ممبران از نوع مواد نیمه نفوذ پذیر یا نیمه تراوا میباشد که مانع عبور آلودگی های شیمیایی، املاح نا مطلوب، ویروس ها و باکتری ها میگردد. غشاء ممبران توانایی حذف املاح نا مطلوب موجود در آب تا ابعاد 0.0001 میکرون را دارد و آبی پاک و سالم در اختیار ما قرار میدهد.در طبیعت و رفتار طبیعی مولکول‌ها همیشه حلال از طریق یک غشای نیمه تراوا از جایی که محلول رقیق‌تر است به جایی که  محلول غلیظ تر است، نفوذ می‌کند، یعنی اگر ظرفی داشته باشیم که در یک سمت محلول غلیظ (مثلاً آب نمک غلیظ) و در طرف دیگر محلول رقیق (مثلا آب مقطر) داشته باشیم و بین آنها غشا نیمه تراوا باشد (این غشا دارای منافذی است که ملوکول آب می‌تواند از آن عبور کند ولی مولکول‌های نمک نمیتواند)، در این حالت آب که حلال است در حالت طبیعی از سمت آب مقطر به آب نمک غلیظ میرود و به این شکل آب نمک غلیظ به دلیل افزایش آب رقیق تر می‌شود و آب مقطر، آب از دست میدهد. به این فرایند در اصطلاح اسمز یا گذرندگی میگویند.

 

 

ممبران دستگاه تصفیه آب صنعتی یا همان ممبران RO ، فیلتری است ورقه ای که دور یک لوله به اسم نافی پیچیده شده است

 

4.فلومتر

فلومتر (Flow Meter) دستگاهی است که برای اندازه‌گیری جرم یا حجم گاز یا مایع استفاده می‌شود. فلومترها بسته به صنعت خاص با نام‌های مختلفی از جمله دبی‌سنج، نشانگر جریان، مایع سنج و غیره شناخته می‌شود.آب شیرین کن

آب شیرین کن

فلومترها در مسیر جریان‌های مختلف آب شیرین‌کن صنعتی استفاده می‌شوند، و وظیفه آنها مشخص کردن دبی آب در آن مسیر جریانی یا لوله است. این مسیرها شامل موارد زیر هستند:

  • فلو یا دبی آب تصفیه شده: مقدار دبی آب تولیدی توسط سیستم تصفیه آب
  • دبی آب تغلیظ شده: مقدار دبی آب دور ریز یا جریان Concentrate خروجی از دستگاه تصفیه آب RO
  • فلوی آب برگشتی: اگر سیستم مجهز به مسیر جریان برگشتی باشد مقدار دبی آن توسط فلومتر کنترل می‌شود. وظیفه این مسیر جریان افزایش درصد ریکاوری یا بازیافت سیستم است.

 

Flow Meter

 

5.TDS متر

آب شیرین کن وظیفه اصلی سیستم RO کاهش TDS آب است، که نشان دهنده جامدات محلول است. TDS را می‌توان معیاری از میزان وجود یون‌های موجود در آب دانست. برای کنترل کیفیت آب تصفیه شده و عملکرد سیستم RO از اندازه گیری TDS آب تصفیه شده یا پرمیت استفاده می‌شود. همچنین می‌توان در مسیر جریان‌های دیگر نیز از سنسور اندازه گیری TDS استفاده کرد، مثلا جریان تغلیظ شده، که برای کنترل بهتر سیستم استفاده می‌شود. سنسور TDS کیفیت آب خروجی را اندازه گیری می‌کند و به سیستم کنترل مرکزی ارسال می‌کند، و از طریق مانیتور می‌توان عدد را مشاهده کرد.

 

 

tds

 

 

6.سیستم شستشوی اتوماتیک ممبران CIP

وقتی نمکها، املاح و مواد محلول در آب توسط ممبران RO حذف می‌شوند، بعد از مدتی روی سطح ممبران لایه‌ای از این ترکیبات تشکیل می‌شود. این لایه مقاومتی در مسیر جریان آب ایجاد می‌کند که باعث کاهش ظرفیت تولیدی سیستم می‌شود. در چنین حالتی لازم است ممبران ها شستشو شوند تا آلاینده ها و میکروبها از روی آن پاک شوند و سطح ممبران تمیز شود. به همین دلیل است که در دستگاه تصفیه آب صنعتی، یک سیستم شستشوی اتوماتیک ممبران CIP برای افزایش طول عمر ممبران های RO تعبیه شده اند و رسوبهای روی غشای ممبران را از بین می برد. زمان شستشوی ممبران به میزان آلودگی های موجود در آب و نوع آب ورودی بستگی دارد؛ اما به طور متوسط، زمان شستشوی ممبران RO هر ۶ ماه یا سالی ۱ بار است.

 

 

اجزای پیش تصفیه آب شیرین کن صنعتی RO

همانطور که گفتیم وظیفه سیستم RO صرفا کاهش پارامتر TDS است، پس باید بقیه ترکیبات موجود در آب آلوده توسط فرآیندهای دیگری حذف شوند. در همین راستا یکی از مهم‌ترین اجزای دستگاه تصفیه آب صنعتی سیستم پیش تصفیه است، که وظیفه اصلی آن رساندن کیفیت آب خوراک مطابق با استانداردهای تعیین شده ممبران‌های RO و محافظت از آنها است.

 

  • فيلتر كارتريج: فیلتر کارتریج صنعتی به عنوان یک فیلتر نهایی با اندازه حفرات میکرونی است که وظیفه آن اطمینان از عدم ورود هر گونه ترکیبات جامد معلق و ناخالصی به سیستم RO است. جایگاه این فیلتر در مراحل پیش تصفیه بلافاصله قبل از پمپ طبقاتی RO است.
  • تزریق مواد شیمیایی: بسته به نوع آب خوراک و میزان آلاینده‌های موجود در آن ممکن است انواع مختلفی از ترکیبات شیمیایی به درون آب تزریق شود، مثل آنتی اسکالانت برای کنترل رسوب، کلر برای حذف باکتری‌ها و …
  • فيلتر شنی: فیلتر شنی باعث می شود ذرات معلق موجود در آب مثل باکتری ها، موادآلی، پلانکتون و ذرات رنگ از آب جدا شوند. در حالت کلی وظیفه این فیلتر کاهش جامدات معلق و کاهش کدورت آب است که با پارامتر NTU اندازه گیری می‌شود. حد مجاز NTU ورودی به سیستم RO کمتر از ۰.۱ است.
  • فیلتر کربن: فیلتر کربن برای از خنثی کردن اکسید کننده‌های آزاد در آب مثل کلر به کار می رود. این اکسید کننده‌ها در صورت تماس با سطح ممبران باعث آسیب‌های دائمی به آن می‌شوند. در مواردی که هدف تولید آب شرب است استفاده از فیلتر کربن در مرحله پیش تصفیه باعث بهتر شدن طعم و بوی آب می شود.

روش حذف کلر از آب آشامیدنی

حذف کلر از آب آشامیدنی یکی از نگرانی های بسیاری از افراد به دلیل خطرات زیاد ورود این یون ها به بدن می باشد. بروز بیماری هایی از قبیل سرطان و جهش های ژنتیکی و مشکلات پوستی و ریزش مو که همگی به دلیل ورود یون کلر به بدن می باشند، اصلی ترین دلیل برای کاهش مقدار کلر در آب به شمار می روند.

چرا باید کلر را از آب آشامیدنی حذف نمود؟

قبل از معرفی دلایل حذف آن از آب ممکن است این سوال به وجود بیاید که کلر چیست و چرا در تصفیه آب از آن استفاده می شود؟ به عبارت دیگر، با توجه به مضراتی که این ماده شیمیایی دارد، چرا باید در تصفیه فاضلاب و آب از آن استفاده شود؟ کلر یکی از عناصر بسیار مهم در جدول تناوبی می باشد که خاصیت گند زدایی و ضدعفونی بسیار بالایی از خود نشان می دهد. به عبارت دیگر، کلر دارای خاصیت اکسیدکنندگی بسیار بالایی است و به همین دلیل قادر است باکتری و ویروس و انگل های موجود در آب و فاضلاب را از بین ببرد.

پس از حذف پاتوژن ها و مواد آلاینده موجود در آب، حجم بالایی از کلر باقی می ماند که ورود آنها به بدن می تواند مشکلات بی شماری از قبیل بیماری های پوستی و ریوی و همچنین ریزش مو و سرطان را ایجاد کند. این مشکلات نه تنها از راه نوشیدن آب های کلر زده در بدن ایجاد می شوند، بلکه در تماس بدن با آب استخر پس از کلر زنی نیز مشاهده می شود. به همین علت لازم است به شیوه های مختلف نسبت به حذف کلر اقدام گردد.

 

روش های حذف کلر از آب آشامیدنی

1-حذف کلر از آب با جوشاندن

در این روش می توان با حرارت دادن و جوشاندن آب، به مدت طولانی آن را کلرزدایی نمود. با این حال در این روش حجم زیادی از آب توسط جوشاندن تبخیر می شود و به هدر می رود و علاوه بر این مساله، برای انجام آن، به انرژی زیادی نیاز می باشد. نکته مهم در این روش این است که برای خروج گاز کلر از آب باید هم زمان با جوشاندن آب، درب ظرف را کمی باز نگه داشت. علاوه بر این، استفاده از روش جوشاندن برای حذف کلر در آب نمی تواند تا حد زیادی تاثیر گذار باشد و در صورتی که قصد حذف کلر از آب با دقت بالا را دارید، استفاده از این روش برای شما نمی تواند کاربردی باشد.

 

2- حذف کلر از آب با ویتامین C

از دیگر روش های حذف Cl آب آشامیدنی می توان به استفاده از ویتامین C اشاره نمود. ورود آبلیمو و ویتامین C منجر به کاهش مقدار کلر در آب شده و می توان از آن برای مصرف مقدار کم آب های اشامیدنی حاوی این یون استفاده کرد. چون ویتامین C بر اساس مقدار آب باید تعیین شود و از نظر اقتصادی این روش کارایی خوبی نخواهد داشت.

 

3- کاهش کلر آب آشامیدنی در معرض هوا و نور خورشید

قرار دادن آب های آشامیدنی در حوضچه های روباز که در معرض نور خورشید و هوا هستند از دیگر روش های کاهش Cl به شمار می روند. این روش از نظر اقتصادی هزینه بر نخواهد بود، اما چند عیب عمده دارند که عبارتند از:

  • کاهش Cl آب با این روش زمان بر می باشد.
  • به دلیل روباز بودن حوضچه های تصفیه، حجم بالایی از گرد و غبار و سایر مواد آلاینده وارد آب شده و هزینه های تصفیه مجدد را افزایش خواهند داد.

 

4- حذف کلر از آب آشامیدنی با اسمزمعکوس

با توجه به اینکه هر یک از موارد فوق تنها برای مقدار کم آب کارایی دارند، به همین دلیل در محیط های صنعتی نمی توان از آنها استفاده نمود. برای حذف کلر از آب صنعتی لازم است از تجهیزات پیشرفته استفاده شود که از کاربردی ترین آنها، اسمزمعکوس می باشد. در دستگاه های آب شیرین کن صنعتی RO که با روش اسمزمعکوس یون ها و آلاینده ها را حذف می کنند، ممبران ها با منافذ بسیار کوچک امکان عبور یون ها را نمی دهند. به همین دلیل آب هایی که از این غشاهای نیمه تراوا عبور می کنند فاقد کلر خواهند بود.
از مزایای حذف کلر از آب آشامیدنی با اسمزمعکوس، حذف سایر آلاینده های موجود می باشند که در نهایت به افزایش کیفیت خروجی آن منتهی خواهد شد.

 

5- حذف Cl با اولترافیلتراسیون

از دیگر روش های صنعتی برای کاهش و حذف کلرهای موجود در آب های آشامیدنی می توان به اولترافیلتراسیون اشاره نمود. این تجهیزات دارای ممبران هایی با سطوح پر از منافذ کوچک بوده و اجازه عبور به کلر و سایر یون ها و آلاینده ها را نمی دهند. میکروفیلتراسیون و نانوفیلتراسیون نیز می توانند در این زمینه به روش موثری عمل کنند.

 

6- حذف کلر با کربن اکتیو

کربن موجود در چوب و استخوان پس از حرارت دهی در کوره ها و تماس با مواد شیمیایی به کربن اکتیو یا کربن فعال تبدیل میشوند. این مواد قدرت بسیار بالایی در واکنش پذیری و برقراری پیوند قطبی داشته و به همین دلیل در تصفیه آب کاربرد دارند. کربن فعال در فیلتر کربنی استفاده شده و کلرهای موجود در آب با منافذ کربن پیوند برقرار نموده و بر روی سطح آن انباشته میشوند. با این روش کلر زیادی از آب حذف شده و البته به صورت دوره ای باید کربن ها احیا شوند.

 

7-حذف Cl با استفاده از متابی سولفیت

یکی دیگر از روش‌هایی که برای پاکسازی آب از کلر به کار برده می‌شود، متابی سولفیت است. قرص‌های متابی سولفیت به وسیله ظرف‌های مخصوصی در آب قرار می‌گیرند و به درون آب تزریق می‌شوند. این عمل باعث از بین رفتن Cl می‌گردد.

 

8-حذف کلر از آب با فیلترهای کربنی

برای تصفیه پساب و فاضلاب معمولا از روش کلرزنی استفاده می شود، اما پس از ضدعفونی شدن آب، جهت حذف آن، استفاده از فیلترهای کربنی هم می تواند تا حد زیادی حائز اهمیت باشد. فیلترهای کربنی دقیق ترین عملکرد را برای از بین بردن کلر در آب دارند و بر همین اساس به صورت گسترده ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

آشنایی با روش های ضدعفونی کردن آب|آوین گستر البرز

آب از مراحل مختلفی می‌گذرد تا به مصرف ما برسد، پس باید در حد لازم به فکر ضدعفونی کردن آن قبل از مصرف بود. از مهمترین و اصلی‌ترین مراحل بعد از تصفیه فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی آب، همین ضدعفونی کردن آن است، که بر سلامت آب به شدت تاثیر مثبت دارد. با توجه به اینکه استفاده از تجهیزات مختلف مخصوصا انواع دستگاه آب شیرین کن در هر یک از مراحل تصفیه کمک می‌کند تا مواد آلی، فلزات سنگین و مواد معدنی از بین بروند، اما باز هم لازم است در مراحل پایانی تصفیه و در گام تصفیه شیمیایی، نسبت به ضدعفونی کردن آب‌ها اقدام گردد. در ادامه مطلب به روش های ضدعفونی کردن آب یا روش‌های گند زدایی اشاره می‌کنیم.

 

منظور از ضدعفونی کردن آب چیست؟

ضد عفونی کردن به طور معمول به عنوان آخرین مرحله در فرآیند تصفیه فاضلاب و آب بوده و به منظور محدود نمودن اثرات مواد آلی، مواد جامد معلق و سایر آلاینده ها انجام می گیرد. روش های اصلی به کار گرفته شده برای ضدعفونی کردن آب در سیستم های تصفیه فاضلاب بهداشتی بسیار کوچک (۲۵ تا ۵۰۰ نفر) و کوچک (۵۰۱ تا ۳۳۰۰ نفر) ازن، تابش پرتو فرابنفش و کلرزنی هستند. روش های زیادی برای ضدعفونی کردن آب وجود دارد که در سیستم های کوچک و بسیار کوچک کمتر به کار می روند. از مهم ترین این روش ها می توان به دی اکسید کلر،‌ پرمنگنات پتاسیم، کلرامین ها، پراکسون ازن و پراکسون هیدروژن اشاره نمود.

 

انواع روش های ضدعفونی کننده آب

 

1- ضدعفونی کردن آب با جوشاندن

از ایام قدیم، انسان با جوشاندن آب اقدام به ضدعفونی کردن آن می کرد. حرارت بیشتر باکتری ها مضر و اکثر ویروس ها را از بین می برد. معمولا در خانه ها نیز می توان از روش جوشاندن آب استفاده کرد. برای جوشاندن آب کتری بهترین راه حل است. در عرض 5 تا 10 دقیقه آب به نقطه جوش می رسد. برخی افراد در هنگام بیماری ترجیح می دهند حتما از آب جوشیده استفاده کنند. گردشگران نیز برای دسترسی به آب آشامیدنی سالم، آب را می جوشانند.

 

 

2-ضدعفونی کردن آب با کلر

استفاده از کلر، یکی از متداول‌ترین روش های ضدعفونی آب است. از این روش برای ضدعفونی در آب استخر و آب آشامیدنی استفاده می‌شود. کلر در صورت متفاوتی از قبیل هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم (کلر جامد)، اسید هیپوکلرو یا گاز کلر و دی اکسید کلر برای ضدعفونی کردن استفاده میشوند. حتما می‌دانید که یکی از رایج‌ترین روش‌های به کار رفته در ضدعفونی آب‌های آشامیدنی و حذف میکروب‌های بیماری زا از آن، استفاده از کلر است. در جواب این سوال که کلر چیست می‌توان گفت کلر یکی از هالوژن‌های موجود در گروه IV در جدول عناصر شیمیایی است. که عدد اتمی آن 17 است و با CL نشان داده می‌شود. کلر به علت فرار بودن و قدرت اکسید کنندگی بال، برای از بین بردن باکتری‌ها و قارچ‌ها و ذرات آلوده در آب استفاده می‌شود و در زمان کوتاهی آب را ضد عفونی می‌کند.

 

3-ضد عفونی کردن آب با ید

ید، یکی دیگر از روش های ضدعفونی آب است که برای اولین بار در جنگ جهانی اول از ید I2 استفاده شد. ید نسبت به کلر قیمت بیشتری دارد. به همین علت ید کمتر برای ضدعفونی کردن آب استفاده می‌شود. عامل دیگری که از ید کمتر استفاده می‌شود اثرات نامطلوبی است که بر سلامت بدن می‌گذارد. بنابراین برای ضدعفونی کردن محیط‌های کوچک مانند اردوگاه و کمپ کاربرد دارد. استفاده از ید برای خانم‌های باردار مضر است.

 

4-ضدعفونی کردن آب با برم

یکی دیگر از روش های ضدعفونی آب برم br2 است. برم، برخلاف کلر مواد مضر کمتری دارد و با قدرت ضد عفونی‌کنندگی بالای خود از رشد جلبلک و قارچ در استخرها جلوگیری می‌کند. البته برم، قادر به حذف آمونیاک و ازت در آب نیست و باعث تغییر طعم آب می‌شود. برم، علاوه بر این که از روش‌های ضد عفونی آب استخر است برای برج‌های خنک کننده نیز کاربرد دارد.

  • خاصیت حل شوندگی برم سه برابر کلر بوده و نیاز به گازهای خطرناک برای تولید برم نیست.
  • مقدار پسماند ان در آب بسیار کم بوده و ترکیبات مضر از خود به جای باقی نمی‌گذارد.
  • برم، با خاصیت خورندگی بالایی که دارد، اثر منفی روی فلزات دارد.
  • بالا بودن غلظت برم در آب استخر منجر به سوزش چشم و مخاط شود‌.

 

5- ضدعفونی کردن آب با آب ژاول

قبل از اینکه بخواهیم در مورد خاصیت گندزدایی این ماده در آب سخن بگوییم، بهتر است بدانیم آب ژاول چیست؟ هیپو کلرید که با نام‌های کلر مایع و آنتی فرمین هم شناخته می‌شود، مایع زرد رنگی است که برای ضدعفونی آب و سطوح به خوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول از دمیدن گاز کلر درون سدیم هیدروکلریت به دست می‌آید.

با توجه به قدرت بسیار بالای این ترکیبات شیمیایی برای حذف باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زایِ موجود در آب‌های استخر، از آب ژاول برای ضدعفونی استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که این محلول برای گندزدایی آب‌های آشامیدنی کاربردی ندارد. استفاده از آن در محیط‌های بسته موجب خفگی و همچنین ایجاد حساسیت‌های پوستی خواهد شد.

 

6-ضدعفونی کردن آب با اشعه ماوراء بنفش

استفاده از اشعه ماوراء بنفش یکی از موثرترین راه های ضدعفونی کردن آب است. اشعه ماوراء بفنش موثرتر از همه روش های پیشین توانایی نابودی ویروس ها را دارد. البته استفاده از این روش باید در محیط بسیار کنترل شده و با دوز مناسب صورت بگیرد. چراکه اشعه ماوراء بنفش توانایی از بین بردن ترکیب شیمیایی آب را دارد.

 

7- ضدعفونی کردن آب با اسمز معکوس

در روش اسمز معکوس آب از یک طرف مخزن به طرف دیگر مخزن می رود. در بین این دو طرف مخزن یک غشاء با سوراخ های میکروسکوپی بسیار ریزی قرار گرفته است. همزمان فشار آب شدیدی در مخزن وجود دارد که آب را از طرف مخزن آلوده به سمت مخزن پاکیزه عبور می کند. سوراخ های میکروسکوپی در طول مسیر تمام آلودگی ها و باکتری های مضر داخل آب را از بین می برند.

 

اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﯾﮑﯽ از ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺗﻐﻠﯿﻆ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﺟﻤﻠﻪ: ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺳﺎزی آب ﻫﺎي ﺷﻮر و آب درﯾﺎ ،ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﻮاد آﻟﯽ و ﺳﻤﯽ از ﭘﺴﺎب ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ،ﮐﻪ در ﻣﻘﯿﺎس ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ ﺷﻬﺮي و تصفیه آب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

روش های گندزدایی آب

گندزدایی آب یکی از مهم ترین و اصلی ترین گام ها در فرآیند بهبود کیفیت و استاندارد سازی آن برای مصرف به عنوان آب آشامیدنی و غیره می باشد. نحوه و روش های گندزدایی آب های آشامیدنی و آب چاه و آب های شهری و غیره با توجه به مقدار بودجه و نوع آلاینده ها و تجهیزات در دسترس متفاوت بوده و در نهایت هدف همگی یکسان است. به طوریکه در تمام روش ها تلاش می شود باکتری و میکروارگانیسم ها و عوامل بیماری زا موجود در آب کاسته شده و منجر به حفظ سلامت انسان و طبیعت گردند.

گند زدایی آب چیست؟

آب از مهم ترین عناصر طبیعت بوده و به همان اندازه که می تواند سلامتی را تضمین کند، در شیوع بیماری های عفونی و گوارشی نیز موثر عمل می کند. شرایط موجود در آب های سطحی زمینه رشد و تکثیر انواع باکتری و ویروس و پاتوژن های مختلف را فراهم می کند که منشا شیوع بیماری هستند. گندزدایی آب به مجموعه فعالیت های فیزیکی و شیمیایی گفته میشود که در آنها تلاش میشود تا هرگونه باکتری و ویروس و عوامل بیماری زا موجود در آب از بین برود. نحوه گندزدایی آب های شهری و آب چاه و غیره با هم متفاوت بوده و نتیجه روند هر یک به افزایش کیفیت آب ختم خواهد شد.

به‌طور کلی روش‌های متداول گندزدایی آب عبارتند از:

1روش‌های فیزیکی:

*حرارت: ساده ترین روش گندزدایی آب آشامیدنی، حرارت دهی آن است. بسیاری از باکتری ها و عوامل بیماری زای موجود در آب در دمای زیاد مقاومت نداشته و ساختار آنها تخریب میشود. حرارت دهی ماده جانبی خطرناک تولید نمی کند، اما این شیوه ضد عفونی بسیار زمان بر بوده و مصرف انرژی در آن زیاد است. چون هر اندازه مقدار و ارتفاع آب بیشتر باشد، به انرژی بیشتری برای گند زدایی آن نیاز است.

*اشعه فرابنفش (UV): یکی از بهترین روش های نوین برای از بین بردن باکتری ها و عوامل بیماری زا موجود در آب ها، استفاده از اشعه ماورابنفش می باشد. اشعه فرابنفش قدرت تخریب دیواره سلولی عوامل بیماری زای موجود در آب را داشته و از این طریق می توانند آنها را تخریب کند. اشعه گند زدایی آب توسط لامپ های مخصوص تولید شده و تنها در محیط های آزمایشگاهی می توان از آن استفاده نمود.
تولید پرتوهای گند زدایی آب توسط تجهیزات جانبی هزینه بر بوده و برای حوضچه های تصفیه بزرگ مقرون به صرفه نخواهد بود. در بسیاری از آب های سطحی از تابش نور خورشید این اشعه ها فراهم می شوند که می توانند تا حد نسبتا خوبی منجر به بهبود کیفیت آب ها شوند و هزینه بر نخواهند بود.

 

2- روش‌های شیمیایی:

*گندزدایی آب باکلر: یکی از رایج ترین و کاربردی ترین روش های به کار رفته در تصفیه آب های آشامیدنی و حذف عوامل بیماری زا از آن، استفاده از کلر می باشد. در پاسخ به این سوال که کلر چیست می توان گفت کلر یکی از هالوژن های موجود در گروه IV در جدول عناصر شیمیایی می باشد که دارای عدد اتمی 17 بوده و با CL  نمایش داده میشود. از مهم ترین ویژگی های این عنصر می توان به فرار بودن و قدرت بسیار بالای اکسید کنندگی آن اشاره نمود. به همین دلیل برای از بین بردن باکتری ها و قارچ ها و ذرات آلوده در آب استفاده می شود. با توجه به اینکه در صورت واکنش شیمیایی کلر با آب، اسید هیپوکلرو HOCL تولید می شود و قدرت بسیار زیادی برای حمله به باکتری ها و از بین بردن آنها دارد، لذا می تواند در مدت زمان کوتاه حجم بسیار زیادی از عوامل بیماری زا را در آب های آشامیدنی از بین ببرد.

کلر مورد استفاده برای گندزدایی آب استخر و آب های آشامیدنی دارای انواع مختلفی بوده و با به صورت های متفاوتی از قبیل هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم (کلر جامد)، اسید هیپوکلرو یا گاز کلر و دی اکسید کلر برای گند زدایی استفاده می شوند. علیرغم قدرت اکسید کنندگی بسیار بالا و حذف میکروب ها و همچنین قیمت ارزان تر آن نسبت به سایر ترکیبات شیمیایی، این شیوه ضد عفونی کردن آب با معایبی همراه می باشد که از قبیل:

+ گاز کلر سمی می باشد و موجب مسمویت شدید و خفگی می گردد.

+ تماس کلر با پوست منجر به سوزش شدید می شود.

+ هیچ یک از ترکیبات کلر را نباید در فضای بسته با سایر مواد شیمیایی استفاده نمود چون احتمال انفجار در آنها زیاد می باشد.

+ استفاده زیاد از آن منجر به باقی ماندن اثرات و ترکیبات جانبی مضر می گردد که لازم است با شیوه های مختلف اثرات آن تا حد امکان کاهش یابد.

 

*ضد عفونی کننده آب با آب ژاول: قبل از بررسی روش تصفیه با این مواد، لازم است به این سوال پاسخ دهیم که آب ژاول چیست؟ آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم که با نام های کلر مایع و آنتی فرمین و اکسید کلراید سدیم نیز شناخته شده می باشد، مایعی زرد رنگ بوده و برای ضد عفونی آب و همچنین سطوح مورد استفاده قرار میگیرد. این محلول از دمیدن گاز کلر درون سدیم هیدروکسید به دست می آید. با توجه به قدرت بسیار بالای این ترکیب شیمیایی بر حذف باکتری ها و عوامل بیماری زا موجود در آب های استخر، از آب ژاول برای ضد عفونی استفاده میشود. البته لازم به ذکر است که این محلول برای گند زدایی آب های آشامیدنی کاربرد ندارد. علاوه براین، لازم است به این مساله نیز توجه شود که استفاده از آب ژاول یا وایتکس در محیط های بسته موجب خفگی شده و به شدت در ایجاد حساسیت های پوستی موثر می باشد.

 

*ضد عفونی کننده آب با  ازن:  از دیگر روش های بسیار رایج برای ضد عفونی کردن آب های آشامیدنی و استخر می توان به استفاده از ازن O3 اشاره نمود. این مولکول سه اتمی اکسیژن مانند کلر ناپایدار نبوده و خاصیت اکسید کنندگی بالایی دارد. با توجه به سرطان زا بودن کلر و ناپایداری بالای ازن و تبدیل شدن آن به اکسیژن پس از ورود به آب و نداشتن ترکیبات جانبی و مضر، از این گاز برای گند زدایی آب استفاده می شود. لازم به ذکر است که تاثیر و نقش ازن در تصفیه آب و فاضلاب 25 مرتبه بیشتر از کلر قدرت ضدعفونی کننده داشته و خاصیت اکسید کنندگی و لخته سازی آن نیز بیشتر از کلر می باشد و به همین دلیل تاثیر زیادی بر تبدیل COD بر BOD و حذف BOD و کاهش بو در آب ایجاد می کند.

دستگاه کلر زن و کاربرد آن

دستگاه کلر زن یا تزریق کلر به آب

امروزه استفاده از کلر یکی از روش‌ های مرسوم گندزدایی آب در تصفیه آب و فاضلاب می‌باشد.
می دانیم،آبی که برای نوشیدن و پخت و پز استفاده می شود، حتما باید از هرگونه بو، باکتری های تولید کننده لجن و جلبک و میکروارگانیسم های بیماریزا عاری باشد.
در غیر اینصورت احتمال بروز مشکلاتی از جمله تب، اسهال، وبا و حالت تهوع در انسان وجود خواهد داشت.
علاوه بر ضرورت تصفیه آب دلیل استفاده زیاد کلر به دلیل مزایای آن می باشد که باعث کاربردی شدن این ماده‌ی گندزدا در تصفیه‌ی آب‌ شده است .

ادامه مطلب