روش حذف کلر از آب آشامیدنی
حذف کلر از آب آشامیدنی یکی از نگرانی های بسیاری از افراد به دلیل خطرات زیاد ورود این یون ها به بدن می باشد. بروز بیماری هایی از قبیل سرطان و جهش های ژنتیکی و مشکلات پوستی و ریزش مو که همگی به دلیل ورود یون کلر به بدن می باشند، اصلی ترین دلیل برای کاهش مقدار کلر در آب به شمار می روند.
چرا باید کلر را از آب آشامیدنی حذف نمود؟
قبل از معرفی دلایل حذف آن از آب ممکن است این سوال به وجود بیاید که کلر چیست و چرا در تصفیه آب از آن استفاده می شود؟ به عبارت دیگر، با توجه به مضراتی که این ماده شیمیایی دارد، چرا باید در تصفیه فاضلاب و آب از آن استفاده شود؟ کلر یکی از عناصر بسیار مهم در جدول تناوبی می باشد که خاصیت گند زدایی و ضدعفونی بسیار بالایی از خود نشان می دهد. به عبارت دیگر، کلر دارای خاصیت اکسیدکنندگی بسیار بالایی است و به همین دلیل قادر است باکتری و ویروس و انگل های موجود در آب و فاضلاب را از بین ببرد.
پس از حذف پاتوژن ها و مواد آلاینده موجود در آب، حجم بالایی از کلر باقی می ماند که ورود آنها به بدن می تواند مشکلات بی شماری از قبیل بیماری های پوستی و ریوی و همچنین ریزش مو و سرطان را ایجاد کند. این مشکلات نه تنها از راه نوشیدن آب های کلر زده در بدن ایجاد می شوند، بلکه در تماس بدن با آب استخر پس از کلر زنی نیز مشاهده می شود. به همین علت لازم است به شیوه های مختلف نسبت به حذف کلر اقدام گردد.
روش های حذف کلر از آب آشامیدنی
1-حذف کلر از آب با جوشاندن
در این روش می توان با حرارت دادن و جوشاندن آب، به مدت طولانی آن را کلرزدایی نمود. با این حال در این روش حجم زیادی از آب توسط جوشاندن تبخیر می شود و به هدر می رود و علاوه بر این مساله، برای انجام آن، به انرژی زیادی نیاز می باشد. نکته مهم در این روش این است که برای خروج گاز کلر از آب باید هم زمان با جوشاندن آب، درب ظرف را کمی باز نگه داشت. علاوه بر این، استفاده از روش جوشاندن برای حذف کلر در آب نمی تواند تا حد زیادی تاثیر گذار باشد و در صورتی که قصد حذف کلر از آب با دقت بالا را دارید، استفاده از این روش برای شما نمی تواند کاربردی باشد.
2- حذف کلر از آب با ویتامین C
از دیگر روش های حذف Cl آب آشامیدنی می توان به استفاده از ویتامین C اشاره نمود. ورود آبلیمو و ویتامین C منجر به کاهش مقدار کلر در آب شده و می توان از آن برای مصرف مقدار کم آب های اشامیدنی حاوی این یون استفاده کرد. چون ویتامین C بر اساس مقدار آب باید تعیین شود و از نظر اقتصادی این روش کارایی خوبی نخواهد داشت.
3- کاهش کلر آب آشامیدنی در معرض هوا و نور خورشید
قرار دادن آب های آشامیدنی در حوضچه های روباز که در معرض نور خورشید و هوا هستند از دیگر روش های کاهش Cl به شمار می روند. این روش از نظر اقتصادی هزینه بر نخواهد بود، اما چند عیب عمده دارند که عبارتند از:
- کاهش Cl آب با این روش زمان بر می باشد.
- به دلیل روباز بودن حوضچه های تصفیه، حجم بالایی از گرد و غبار و سایر مواد آلاینده وارد آب شده و هزینه های تصفیه مجدد را افزایش خواهند داد.
4- حذف کلر از آب آشامیدنی با اسمزمعکوس
با توجه به اینکه هر یک از موارد فوق تنها برای مقدار کم آب کارایی دارند، به همین دلیل در محیط های صنعتی نمی توان از آنها استفاده نمود. برای حذف کلر از آب صنعتی لازم است از تجهیزات پیشرفته استفاده شود که از کاربردی ترین آنها، اسمزمعکوس می باشد. در دستگاه های آب شیرین کن صنعتی RO که با روش اسمزمعکوس یون ها و آلاینده ها را حذف می کنند، ممبران ها با منافذ بسیار کوچک امکان عبور یون ها را نمی دهند. به همین دلیل آب هایی که از این غشاهای نیمه تراوا عبور می کنند فاقد کلر خواهند بود.
از مزایای حذف کلر از آب آشامیدنی با اسمزمعکوس، حذف سایر آلاینده های موجود می باشند که در نهایت به افزایش کیفیت خروجی آن منتهی خواهد شد.
5- حذف Cl با اولترافیلتراسیون
از دیگر روش های صنعتی برای کاهش و حذف کلرهای موجود در آب های آشامیدنی می توان به اولترافیلتراسیون اشاره نمود. این تجهیزات دارای ممبران هایی با سطوح پر از منافذ کوچک بوده و اجازه عبور به کلر و سایر یون ها و آلاینده ها را نمی دهند. میکروفیلتراسیون و نانوفیلتراسیون نیز می توانند در این زمینه به روش موثری عمل کنند.
6- حذف کلر با کربن اکتیو
کربن موجود در چوب و استخوان پس از حرارت دهی در کوره ها و تماس با مواد شیمیایی به کربن اکتیو یا کربن فعال تبدیل میشوند. این مواد قدرت بسیار بالایی در واکنش پذیری و برقراری پیوند قطبی داشته و به همین دلیل در تصفیه آب کاربرد دارند. کربن فعال در فیلتر کربنی استفاده شده و کلرهای موجود در آب با منافذ کربن پیوند برقرار نموده و بر روی سطح آن انباشته میشوند. با این روش کلر زیادی از آب حذف شده و البته به صورت دوره ای باید کربن ها احیا شوند.
7-حذف Cl با استفاده از متابی سولفیت
یکی دیگر از روش‌هایی که برای پاکسازی آب از کلر به کار برده میشود، متابی سولفیت است. قرص‌های متابی سولفیت به وسیله ظرف‌های مخصوصی در آب قرار می‌گیرند و به درون آب تزریق میشوند. این عمل باعث از بین رفتن Cl می‌گردد.
8-حذف کلر از آب با فیلترهای کربنی
برای تصفیه پساب و فاضلاب معمولا از روش کلرزنی استفاده می شود، اما پس از ضدعفونی شدن آب، جهت حذف آن، استفاده از فیلترهای کربنی هم می تواند تا حد زیادی حائز اهمیت باشد. فیلترهای کربنی دقیق ترین عملکرد را برای از بین بردن کلر در آب دارند و بر همین اساس به صورت گسترده ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
